Versteend hout ontstaat wanneer een boom volledig in steen wordt omgezet. Het proces van verstening gebeurt onder de grond, wanneer een boom bedolven raakt onder sediment (zoals zand of klei). Het kan miljoenen jaren duren voordat al het hout is omgezet naar steen. Grondwater dat langzaam door de bodem sijpelt, zet mineralen (vaak chalcedoon) af op de plek waar de bestanddelen van hout, zoals lignine en cellulose, uit de boomstam wegrotten. De jaarringen en weefsels zijn vaak nog steeds zichtbaar in versteend hout en worden bestudeerd door wetenschappers.