De stijfselzwam behoort tot de zogenaamde trilzwammen. De meeste hiervan hebben geleiachtige vruchtlichamen die na indrogen hun oude vorm terugkrijgen door weer vocht op te nemen. Het doorschijnend witte vruchtlichaam van de stijfselzwam is 0,3 tot 4 centimeter in diameter, onregelmatig bolvormig en hersenvormig geplooid. Het is eerst taai, maar al snel meer slijmachtig en vormt dan lange, slijmerige stroken met andere vruchtlichamen. De paddenstoelen groeien in de herfst en de winter op dode, vermolmde takken en stammen van loofbomen, vooral beuk.