De zwarte fluweelvleermuis is een grote vleermuis met een vleugelspanwijdte tot een halve meter. Zijn vacht is donkerbruin tot zwart, zijn vleugels en staart zijn kaal. Hij leeft in groepen van meer dan 500 individuen en wordt actief zodra de zon ondergaat. Met behulp van echolocatie vangt hij vliegende insecten boven het wateroppervlak. De paring valt tussen april en juni. Het vrouwtje is meestal zwanger van slechts één jong, anders is ze in de draagtijd te zwaar om te vliegen.