De viooltjesfamilie telt wereldwijd zo’n 800 soorten kruidachtige planten, lianen en bomen, waarvan ongeveer 400 soorten onderdeel van het gelijknamige geslacht viooltje. Bloemen van de viooltjesfamilie hebben vaak een spoor; een uitstulping aan de achterkant van de bloem waarin nectar geproduceerd wordt voor bestuivers. Bekende soorten die in Nederland groeien zijn het akkerviooltje, driekleurig viooltje en Maarts viooltje. Enkele soorten van het geslacht Rinorea kunnen grote hoeveelheden metaal opnemen uit de ondergrond en kunnen mogelijk ingezet worden om metalen te verwijderen uit vervuilde gebieden.